Hoe werken we samen?

Het aanpassen van alle woningen en gebouwen in de gemeente Raalte is een hele opgave. Dat kunnen we als gemeente niet alleen. Eén van de redenen om een goede samenwerking tussen stakeholders te organiseren is het belang om de diverse planningen, zoals werkzaamheden aan een verouderd gasnet, benodigde verzwaring van het elektriciteitsnet of de vervanging van het riool, op elkaar af te stemmen. Op die manier denken we vooruit en voorkomen we desinvesteringen en onnodige overlast voor omwonenden.

Stakeholders in de warmtetransitie zijn onder meer de woningcorporaties, ondernemers, de netbeheerders, het waterschap, individuele bewoners, bewonerscollectieven, gebouweigenaren, aannemers en installateurs. De rollen van stakeholders veranderen, afhankelijk van de fase van het proces, de techniekkeuze voor een buurt of dorp en de omvang van de ontwikkeling.

Verschillende rollen zijn mogelijk en het is belangrijk hierover in gesprek te blijven met elkaar en verwachtingen af te stemmen, juist ook na vaststelling van de warmtevisie. We beschrijven onderstaand de stakeholders die in deze fase van het proces betrokken zijn. Deze stakeholders zijn als het meest belangrijk geïdentificeerd en staan ook zelf voor een eigen opgave. Daarin willen we gezamenlijk optrekken, ook bij de uitvoering van deze visie:

  • Inwoners van de gemeente Raalte, bestaande uit de groepen:

    • Particuliere woningbezitters zijn verantwoordelijk voor investeringen in hun woning. Op dit moment bestaat er geen wetgeving om maatregelen te verplichten. We informeren deze doelgroep van de opgave aardgasvrij wonen en stimuleren hen energiebesparende maatregelen te treffen en uiteindelijk de omslag te maken naar aardgasvrij koken en verwarmen.

    • Huurders hebben geen verantwoordelijkheden voor investeringen en minder invloed dan particuliere woningbezitters op de veranderingen in hun woning. In hun belang om betaalbaar, comfortabel en duurzaam te kunnen wonen zijn zij echter gelijk aan woningbezitters. Ook zij hebben een mate van zeggenschap over hun woning. Om die reden informeren wij ook deze doelgroep van de ontwikkelingen en vragen hen mee te denken en energiebesparende maatregelen te treffen.

    • Vrijwilligers bij lokale energie-initiatieven. Niet alleen zijn inwoners belangrijk voor aanpassingen van hun woningen, inwoners kunnen ook lokale initiatieven ontplooien om warmte op te wekken en te leveren aan een buurt of dorp. De gemeente Raalte is rijk aan lokale energie-initiatieven zoals coöperaties, stichtingen en werkgroepen. We betrekken hen nauw en kijken waar we samen kunnen werken om buurten en dorpen te verduurzamen.

  • Gebouweigenaren: Naast particuliere woningeigenaren en verhuurders van woningen zijn ook de eigenaren van gebouwen die een andere functie hebben dan woningen aan zet om hun gebouwen voor 2050 aardgasvrij te maken. Het gaat dan onder meer om winkels, kantoren, sportgelegenheden, horecapanden, scholen, kerken, gezondheidszorginstellingen, agrarische bedrijven en gebouwen van particuliere verhuurders. Zij zijn immers allemaal onderdeel van de gebouwde omgeving. Gebouweigenaren, beheerders en gebruikers zijn daarmee een belangrijke doelgroep.

  • Woningcorporatie SallandWonen. Als eigenaar van een groot deel van het woningbestand is de woningcorporatie voor een aanzienlijk deel verantwoordelijk voor de benodigde investeringen. Woningstichting SallandWonen is in de gemeente Raalte de grootste woningcorporatie. [1] Zij werken aan de doelstelling om al hun vastgoed in 2050 of eerder CO2-neutraal te maken maar worstelen tegelijkertijd met de betaalbaarheid van deze grote opgave voor hun huurders.

  • Netbeheerder Enexis beheert de gas- en elektriciteitsnetten en wil deze zo betrouwbaar en betaalbaar mogelijk houden. Wanneer zij infrastructuur aanlegt of vervangt, zal zij altijd kijken of deze investering efficiënt is. Vragen die daarbij leven zijn, of het een toekomstbestendige investering is en of de infrastructuur volledig benut kan worden. Uiteindelijk worden de kosten van de energie-infrastructuur doorberekend aan de gebruikers en streeft de netbeheerder ernaar de kosten zo laag als mogelijk te houden.

Gridflexproject Heeten

‘Niet 49 huishoudens, maar één gemeenschap’

Aardgasvrij-ready betekent ook slim omgaan met energie. In Heeten onderzochten bewoners, samen met netbeheerder Enexis, bedrijven en kennisinstituten, hoe gezorgd kon worden voor een nul op de wijktrafo (transformatorhuis) zonder netverzwaring toe te passen. Loeck Tomassen van energiecoöperatie Endona: ‘Het doel van de pilot was de deelnemers zover te krijgen dat zij hun energieverbruik verschoven als dit voor het net beter was. We zagen dat buurtgenoten de energie die werd opgewekt in de wijk slimmer gingen gebruiken. Dit leverde een grote bijdrage voor het realiseren van een lokale energiemarkt.’

  • 1 In de gemeente Raalte zijn ook de woningcorporaties Woonzorg Nederland en Vechtdal Wonen actief. Zij zijn niet meegenomen in de ontwikkeling van de Warmtevisie met oog op het beperkte aandeel bezit in de gemeente. In de uitvoering van de warmtetransitie en het aardgasvrij maken van gebouwen zijn zij een belangrijke stakeholder.